प्रतिलिपि-: मुलाखत :-
विश्वनाथ शिरढोणकर
१) नाव
विश्वनाथ शिरढोणकर
२) जन्म तारीख
०१-१२-१९४७
३) नागरिकतत्व
भारतीय
४) शिक्षण
बी.कॉम .
५) स्वभाव
बहुदा शांत पण कधी कधी राग येतो पण लगेच मावळतो आणि हे अगदी स्वाभाविकच आहे .
६) आपणास काय वाटते आपण कसे आहात ?
स्वत:चे मूल्यमापन / मोजमाप स्वत: नाही करता येत . ते इतरांनी करायचं असतं .
७) छंद, ज्याला आपण थांबवू शकत नाही
वाचन / लेखन /संगीत / संसार चक्र .
८) आवडती व्यक्ति
माझे वडील .
९) आवडते व्यसन
कठीण आणि रहस्यमय प्रश्न .
१०) ह्या क्षेत्रात आपला आदर्श कोण आहे ?
साहित्य , संगीत , आणि कला क्षेत्रात त्यांच्या चांगल्या गुणांसाठी अनेक आहेत .
११) आवडता पेहराव
अगदी साधा . विशिष्ट आवड नाही .
१२) आवडते भोजन /जेवण
साधे पोष्टिक वरण ,भात ,भाजी, पोळी . मिष्ठान आवडतात .
१३) राजकीय मत
राष्ट्राच्या भवितव्यासाठी आणि राष्ट्रकल्याणासाठी जे पक्ष कार्यरत असतील त्यांची विचारधारा मान्य . तसे ही पुंजीवाद , साम्यवाद , समाजवाद . हुकुमशाहीसकट सर्व वाद आज कालबाह्य ठरलेले आहे .
१४) आपण तनावाखाली येता का ?
माणूस म्हटलं की ताणतणाव आलाच . पण मी स्वत: फारकाळ तणावात राहत नसतो . संकटांना अगदी स्वाभाविक पणे घेता आलं पाहिजे . तितकी सावधता बाळगतो . अर्थात सर्व संपायच्या अगोदर नेहमीच जागा झालेलो आहे मी .
१५) प्रेम काय आहे ?
प्रेम हे ठराविक काळासाठी आणि ठराविक उद्देश्यासाठी असते . निस्वार्थ प्रेम कुठे ही नसतं . पण ते तुम्हाला जर का निस्वार्थ दाखविता आले , आणि त्याची निस्वार्थ तळमळ प्रदर्शित करता आली तर तेच प्रेम जगात खरे प्रेम म्हणविले जाते .
१६) तुम्ही सर्वात जास्त आनंदी कधी होता ?
' किसी रोते को हसाया जाय ' अर्थात रडणं संपल्यावरचे क्षण आनंदाचेच असतात. आणि असे क्षण अनेकदा येतात . मला जसं जास्त दु:ख होत नाही तसं जास्त आनंद देखील कधी होत नाही . पण आपण म्हणू शकतो आनंदाचे देवाण घेवाणचे क्षण प्रत्येकाच्या आयुष्यात वेगवेगळे असतात आणि त्याचे कारणं देखील वेगवेगळे असतात . जो दिवस सर्वात जास्त सुखाचा तोच दिवस सगळ्यात जास्त आनंदाचा आणि समाधानाचा .
१७) तुमच्या बालपणातील अविस्मरणीय क्षण कोणता ?
माझं सगळं बालपण मी माझ्या कादंबरी - ' मी होतो मी नव्हतो ' यात वर्णन केलेलं आहे . ' मी होतो मी नव्हतो ' ही माझीच कथा आहे .
१८) तुमच्या स्वतःच्या संग्रहालयात किती पुस्तके आहेत ?
हिंदी मराठी मिळून ४०० पेक्षा जास्त . आता हे विचारू नये यात किती वाचलेली आहे .
१९) जर तुमची एक चोरी क्षम्य केली तर तुम्हाला काय चोरायला आवडेल ?
प्रत्येक माणसाचं मन .
२०) देवाला मानता का ? केव्हा ?
माझ्या मते या जगात कोणीच नास्तिक नाही . आणि एक ढोबळ समज असा आहे की जो पूजाअर्चना , उपासतापास , देवदर्शन , नित्य नेमाने करतो तोच धार्मिक असतो . मुळात हे सर्व सनातनी कर्मकांड आहेत . आणि हे देवाने बनिविलेले नाही आणि सांगितलेलेही नाही . हे सर्व आता कालबाह्य झालेले आहे . मानवीय मुल्यांची जोपासना मानवतेसाठी गरजेची आहे . मी त्या सर्वशक्तिमान शक्तीलाच देव मानतो . पण तो कोणत्याही मंदिरात आजतागायत कोणालाही सापडलेला नाही . मी पण फार दुर्बल माणूस आहे अर्थात भीती वाटते तेव्हा देव आठवतोच . पण कोणता ? तो नेहमीच बदलत राहतो .
२१) आपण आत्ता पर्यंत शेवटचे कधी भावुक झाला होतात ?
अनेकदा . दर वेळेस जेव्हा जेव्हा प्रसंग येतात तेव्हा भावना ओथंबून वाहतात . शेवटच विचारलं तर माझा मुलगा जेव्हा एका मुलाचा पिता बनला . तेव्हा असं वाटलं की आता एक पिढी घडविण्याची आपली जवाबदारी संपली .
२२) आपणास कोणत्या गोष्टीची जास्त भीती वाटते ?
मी अद्याप या सत्तर वर्षाच्या आयुष्यात उल्लेखनीय असे काहीच करू शकलेलो नाही . तेव्हा जन्म व्यर्थ गमावला असं वाटतं . म्हणून अजून बरचं काही करायचं आहे , पण आता आयुष्य संपण्याचीच भीती सर्वात जास्त वाटते . .
२३) आयुष्यात तुमच्या अपेक्षा काय आहेत ?
आता कसल्या अपेक्षा ? सर्व पोरं व्यवस्थित आहे . त्यांच्या संसाराचा गाडा खूप मार्गी आहे . बस माझ्या हातून साहित्याची सेवा शेवट पर्यंत होत राहावी हीच माझ्या श्वांसाकडून माझी अपेक्षा आहे .
२४) तुमची आवडती पाच पुस्तके
मराठीत वि. स.खांडेकरांचे- ययाति आणि अश्रू . लोकमान्य टिळकांचे - गीता रहस्य . रणजीत देसाई यांची - राधेय आणि श्रीमान योगी . मराठीप्रमाणे हिंदी भाषेत देखील मी जवळपास सहा हजारपेक्षा जास्त पुस्तकं वाचली आहेत . यात शरदचंद्र चॅटर्जी यांचे - श्रीकांत - हे माझे आवडते पुस्तक आहे .
२५) साहित्य क्षेत्रातील आपले स्वप्न काय आहे ?
मला अद्याप काही विषयांवर कादंबरी आणि नाटक लिहावयाचे आहे . पाहू केव्हा जमते ?
२६) तुमच्या वाचकांना संदेश: प्रतिलिपी.कॉम बद्दल २ शब्द ... ?
प्रतिलिपी मराठी , हिंदी , इंग्रेजी आणि गुजराती सकट अनेक भाषांच्या साहित्यकारांसाठी एक महत्वाचे व्यासपीठ आहे . आणि पाठ्कांसाठी विविध विषयांच्या साहित्याचा एक अद्भुत खजिनाच म्हणवा लागेल . माझे विचाराल तर माझे ४० पेक्षा जास्त कथा / लेख / कादंबरी त्यांनी प्रतिलिपी मराठीवर देऊन मला एक व्यासपीठच उपलब्ध करवून दिलेले आहे . आणि त्यांच्या आकड्यांप्रमाणे माझ्या साहित्याला ६१००० पेक्षा जास्त पाठकांनी वाचलेले असून , ६१०० / पेक्षा जास्त वाचकांनी त्यावर प्रतिसाद देऊन आपले मत मांडले आहे . याने मी भारावून गेलो आहे आणि माझ्या उत्साहात भारच पडला आहे . मी प्रतिलिपी मराठी आणि त्यांच्या संपूर्ण टीमचा आभारी आहे .
खालील लिंक पण करून पहिली की त्या मध्ये लेखकाचे सर्व प्रकाशित साहित्य / रचना आपल्याला पाहण्यास मिळतील.
http://marathi.pratilipi.com/vishwanath-shirdhonkar